و مع الأسف نویسنده‌های ما، بعضی از روشنفکرهای ما، بعضی از نویسنده‌های ما، بعضی از اشخاصی که تحصیلکرده هستند، اینها هم یا این است که واقعاً از این حرفها و تبلیغاتی که در ظرف پنجاه سال اخیر زیاد شده است گول خوردند و غفلت دارند از مطلب. و یا بعضی از آنها با علم و اطلاع به اینکه مسئله اینطوری است دامن به آن می‌زنند؛ یعنی اجیر آنها هستند. و لهذا مملکت ما الآن یک مملکتی است که اینطوری درست آنرا کردند؛ به صورت یک غربزدگی. نه به معنای واقعی که در غرب هست، این جور نیست که آن چیزی که در غرب است، از مسائل، از علوم، از اینها، عینش هم در اینجا باشد. اینها دانشگاه را می‌خواهند تا یک حدود معینّی جلو ببرند. آن هم محتوای اخلاقی در آن درست نباشد، و محتوای دینی آن نباشد. محتوایش هم علمی به آن معنایی که پیش خودشان هست نباشد. نمی‌خواهند اینها که در ایران یک طبیبی تربیت بشود که آن طبیب بتواند یک کاری بکند، حتی آن طبیبهایی هم که تا آن حدود تربیت شده‌اند مردم را به اینها بدبین کردند. تمام حرفها این است که تا یک کسی لوزه‌اش هم فرض کنید که درد می‌گیرد، این راه می‌افتد برای انگلستان، راه می‌افتد برای اروپا! از آن طرف تبلیغ کردند که شما هیچ ندارید، خودتان اصلاً چیزی نیستید. از آن طرف هم نگذاشتند که ما این استعدادهایی که داریم و جوانهای ما - این استعدادهایی که دارند - رشد کنند. از همه اطراف ما را وابسته کردند.
استقلال در گرو قطع وابستگی فکری
و تا این وابستگی فکری هست در ما که همه نظرمان به این است که ما همه چیزمان را از غرب باید بیاوریم، و هر وقت هم که هر عیبی پیدا می‌کنیم غرب باید این را معالجه بکند، تا این وابستگی هست، ما نمی‌توانیم استقلال پیدا کنیم. هیچ نحو استقلالی حاصل نمی‌شود، الّا اینکه ما خودمان را بشناسیم که ما خودمان هم فرهنگ داریم؛ خودمان هم همه چیز داریم؛ و احتیاج به غرب در این امور نداریم؛ و آنی که آنها به ما می‌دهند آن نیست که واقعیتِ رشدآوری باشد؛ آن است که ما را می‌خواهند در یک حدّی نگه‌