یک جهت کرد، آنکه همه مقاصد مختلفه ما را در یک مقصد خلاصه کرد، آن ذات مقدس حق تعالی بود. هیچ بشری نمی‌تواند یک همچو نهضتی ایجاد کند، نهضتی که اغراض مختلفه، گروه‌های مختلف، مقصدهای مختلف، مکانهای دور از هم، افراد متشتّت، اینها همه برگشت به یک جامعه واحد. یک روز ما جوامع متعدد بودیم، هر فرد برای خودش علی‌ حده بود؛ فکر هر فرد غیر فکر دیگری بود. آن قدرت خدای تبارک و تعالی بود که تمام افکار را متوجه کرد به یک فکر؛ تمام مقاصد را خلاصه کرد در یک مقصد. یک اشخاصی که باید بگوییم قطره‌هایی بودند، مثل قطرات باران بودند و از هیچ قطره‌ای کاری برنمی آمد، اینها را متبدل کرد به یک سیل بنیان کن. سیلی که در مقابل توپها و تانکها، و قدرتهای بزرگ، با عالَم، نه فقط قدرت شیطانی رژیم؛ همه قدرتها دنبال او بودند. بعضیها تصریح می‌کردند مثل امریکا، انگلستان و بعضیها هم بودند، ولو تصریح نمی‌کردند، نه فقط قدرتهای خارج از حیطه اسلام؛ قدرتهای اسلامی هم، حکومتهای اسلامی هم همه با هم متفق الکلمه پشتیبانی می‌کردند. از آن طرف، قدرت داخلی او آن طور بود و از آن طرف، قدرتهای بزرگ و کوچک خارجی پشتیبانی می‌کردند. ما می‌توانستیم در مقابل قدرتی که عالَم مجتمع شده بود با هم، ما می‌توانستیم کاری بکنیم؟ ما که نمی‌توانیم یک محله را با هم مجتمع کنیم، ما که نمی توانیم چند نفر افراد را با هم در یک راه ببریم، ما می‌توانیم یک ملتی را از مرکز تا حدود، و از بچه تا پیرمرد، و از مُلّا تا غیرملّا و جاهل، کسی غیر خدا می‌توانست اینها را در یک جا مجتمع کند؟ یَعْبُدُونَنی‌ لا یُشْرِکُونَ بی‌ شَیْئاً.
محاسبات غلط مادیگرایانه
هیچ خیال نکنید که کسی بتواند یک همچو معجزه‌ای را ایجاد کند. معجزه‌ای که همه دستگاهها و متفکرین حرفهایی را که می‌گفتند، طرحهایی را که می‌دادند، همه خنثی شد؛ همه تصدیق کردند که این غیر آن مسائلی بود که ما طرح می‌کردیم. آنهایی که طرح مسائل می‌کردند برای حفظ قدرتشان در اینجا حسابهایشان غلط درآمد. آنها حساب‌