27 شوال 88
به عرض عالی می‌رساند، مرقوم محترم که حاکی از سلامت وجود مسعود بود واصل و موجب تشکر گردید. سلامت و سعادت جنابعالی را خواستار است.
راجع به «ذبیحه» به نحوی که مرقوم شده است هیچ اشکالی در حرمت نیست. (1) از وجوهی:
یکی آنکه معتبر است در «ذابح» اسلام، و این امر مسلّم است و دلالت بر آن دارد صحیحه محمدبن مسلم در باب پانزده کتاب ذبایح، حدیث دوم. و معلوم است ذابحْ مباشرِ ذبح است، و آن در این مورد تیغه خودکار است به قوه برق، هر چند قتل تسبیباً به او منتسب است. نظیر انداختن شخصی را در مسبعه که قاتل ملقی است لکن آکل سبُع است.
دیگر آنکه ذابح مسلم باید در حال ذبح تسمیه بگوید و تسمیه در این مورد که از نوار است نه تسمیه مسلم است و نه ذکرالله است، بلکه انعکاس ذکری است که شخص نموده است، و اگر ذکر آن شخص باشد باید در نماز کافی باشد، و به این شرط دلالت دارد جمله‌ای از روایات مثل صحیحه حلبی ششم باب سابق و روایت پنجم بلکه ظاهر آیه‌

شریفه؛ علی‌ تأمل.
دیگر آنکه ذبح از قفا موجب حرمت است و دلالت بر آن دارد: صحیحه محمدبن مسلم باب چهار و دیگر روایات، و ظاهر روایات آن است که مبدأ شروع به ذبح باید حلق باشد یا سایر اوداج که مذبح هستند، و پشت گردن مذبح نیست.
در هر صورت حرمت آن بی‌اشکال است. در ایران نیز از قرار مذکور عمل شده است. منتها اول بعضی آقایان را گول زدند و اظهار کردند که ذبح به طور شرعی می‌شود و سایر کارها را مکینه می‌کند. لکن از قراری که یک نفر معمم اظهار می‌کرد همان نحو که در سؤال ذکر شده است عمل می‌شود و از «تسمیه» حتی در نوار هم خبری نیست - والعهدة علیه. از جنابعالی امید دعای خیر دارم. والسلام علیکم و رحمة الله.