بکنند. اینقدر خواندند به مردم و تبلیغات کردند که مردم همه تقریباً، به این معنی عادت کردند - که حالا هم باز این صحبت هست - که دخالت در سیاست در شأن روحانیت نیست؛ شأن روحانیت نیست که برودو ببیند که کیفیت حکومت چیست، و چه می‌کنند این ظَلَمه با مردم. شأن روحانیت همانهاست که توی مدارس باشند و نماز جماعتی هم بخوانند اول ظهر و اول مغرب! مردم هم همین مقدار به روحانیت بیشتر نظر نداشته باشند. اسلام رااصلش می‌گفتندکاری نداردبه سیاست .... سیاست و دیانت ازهم جداست. سیاست مال آنها و دیانت مال ما! مراکز قدرت دست آنها که هر کاری می‌خواهند بکنند، و مساجد و پیرمردهای توی مسجد هم مال ما! این تقسیمی است که از اول کردند.
دین افیون توده‌ها!؟
و آنهایی که یک قدری جرأتشان زیادتر بوده است، گفتند که: «ارتجاع» است! اصل دین در بین بشر که آمده است، برای این است که مردم را خواب کند؛ ... دین از اول به دست قدرتمندها و سرمایه دارها پیدا شده، برای اینکه به واسطه دیانت مردم را آرام کنند و آنها مال مردم را بخورند. کم کم این مطلبْ باور حتی خود مسلمانها، حتی بعضی از روحانیون و معممین هم ... آمده است که نه، این [دین‌] یک چیزی است که حالا نمی‌شود این را پیاده‌اش کرد. این یک چیزی است که مال هزار و چند صد سال پیش از این بوده است! اینطور معرفی کرده‌اند اسلام را به خود جوامع مسلمین [علیه‌] آخوندها هم شروع کردند تبلیغات کردن به اینکه اینها یک مردمی هستند که فقط نشسته‌اند آنجا و می‌خواهند بگیرند مال مردم را، و زندگی کنند ....
اغفال روشنفکرهای ناآگاه
بنابراین، اسلام را [معرفی کردند] به اینکه اولاً مکتبش بیش از اینکه یک نمازی خوانده بشود و یک روزه‌ای گرفته بشود و اینها، نیست و کاری به زندگی مردم ندارد، کاری به دنیای مردم ندارد؛ و از آن طرف روحانیون را معرفی کردند که قدرتها اینها راروی کار آوردند برای اینکه افیون باشند از برای جامعه. اینها مردم را خواب کنند، سست کنند، که اگر آنها ببرند [اموال مردم‌] را، اینها نتوانند حرف بزنند؛ یعنی دیگر مردم را