سؤال: [حضرت آیت الله، شما اغلب اظهار داشته اید که هیچ مصالحه‌ای با رژیم شاه نباید بشود و پس از رفتن شاه یک جمهوری اسلامی باید تأسیس گردد. منظور شما از این مطلب چیست؟ آیا حکومتی محافظه کارانه بر پایه ایده آلهای مذهبی؟ آیا یک رژیم مترقی که در مقابل جهان و نفوذهای دنیا باز است؟ یا یک حکومت کمونیستی و یا سرمایه داری؟ و نظرتان راجع به کوششهای اجتماعی که در دوران حکومت شاه شده است چیست؟]
جواب: اما اسلام یک دین مترقی و دموکراسی به معنای واقعی است، و آن رژیمی که ما می‌خواهیم تأسیس کنیم یک چنین رژیمی است و با این رژیمهایی که الآن هستند تفاوت دارد. احکام اسلام احکامی است که بسیار مترقی است و متضمن آزادیها و استقلال و ترقیات. و اما کارهایی که شاه کرده است اکثراً مخالف با مصالح ملت بوده است. شاه برای ملت قدمی برنداشته است بلکه همه کارها و یا اکثر کارهایی که کرده است ملت را رو به انحطاط و ورشکستگی کشانده است.
- [آیا حضرتعالی قادر خواهید بود که جمهوری اسلامی را در کوششهای شاپور بختیار برای تشکیل دولت جدید ایران ببینید و شروع کنید؟ یا سیاستمدار دیگری هست که شما ترجیح می‌دهید؟ البته همه اینها با فهم این معناست که شاه کشور را ترک کرده باشد.]
- ما رجال امینی که سیاستمدار باشند، در ایران داریم و حکومت ما به وسیله امنای ملت و کارشناسان تشکیل می‌شود. و البته خوب می‌دانیم که با گرفتاریهای بسیار اقتصادی و سیاسی و نظامی روبه رو هستیم ولی به اتحاد عظیم ملت خیلی امید است برای حل تمام این مشکلات.

- [حضرت آیت الله، حیطه نفوذ شما تا چه حد است؟ بخصوص در میان ملّاها و آیت الله‌های دیگر و سایر رهبران مذهبی؟ آیا شما ترس از این ندارید که اتحاد و وحدت کنونی که بین مخالفین شاه است پس از رسیدن به قدرت در هم بشکند؟ آیا شما برای دخالت مستقیم در امور جنبش خیال دارید به ایران برگردید؟ آیا در نظر دارید، و یا داشتید، که مردم را به جنگ مسلحانه داخلی بخوانید؟]
- من با مردم ایران برادر هستم و خود را خادم و سرباز آنان می‌دانم و چون مصالح آنها را می‌خواهیم و آن چیزی که ما مطرح می‌کنیم همان خواسته‌های ملت ایران است، از این جهت از ما نصایح را قبول می‌کنند. و اما احتمال اختلاف گروه‌های سیاسی بعد از پیروزی غیر قابل اجتناب است ولی در مقابل ملت - که اکثریت تامه قریبِ به اتفاق دارند - اختلاف گروهها مورد اعتنا نیست.
- [درباره خارجیان که در ایرانند حضرت آیت الله چه نظری دارند؟ مخصوصاً امریکایی‌ها؟ و از طرف دیگر همین طور در مورد نفوذ روسها در ایران چه نظری دارید؟ نظرتان راجع به صدور نفت به خصوص به کشورهای اروپا و آلمان غربی چیست؟ پس از اینکه مردم شما قدرت را به دست گرفتند چه اتفاقی برای شرکت آلمان در صنایع ایران رخ خواهد داد؟]
- اما راجع به خارجیها؛ آنهایی که مشغول کارهای عادی هستند به شغل خودشان ادامه می‌دهند، و اما آنهایی که دخالت در مملکت ما می‌خواهند بکنند - مثل مستشارهای امریکایی - آنها را نمی‌توانیم تحمل کنیم.
- [آیا فلسطینی‌ها هیچ تماسی با حضرتعالی داشته‌اند؟ و اگر داشته‌اند این تماس به چه صورت بوده است و چه نوع کمکهایی شده است؟]
- هیچ تماس سیاسی در کار نبوده است و هیچ کمکی به ما نشده است.