صفحه 197
مجلد له ابواب و فصول و آيات و بينات. (۱)
- شرح دعاى سحر؛ ص ۵۲- ۵۳

(۱)- پس، سرآغاز كتاب تكوينى الهى خداوند -كه بلند است مقام جلال و عظمت او- با دست قدرت كامل خويش نگاشته؛ و تمام كتاب به طريق وجود جمعى الهى -كه از كثرت منزه است و از پيرايه و كدورت مبرا- در آن هست، از يك نظر همان عالم عقول مجرد و ملائكه روحانى و تعين اولِ مشيت است؛ و از نظر ديگر، نفس مشيت است، كه مشيت خود كليد غيب الوجود است؛ و در زيارت جامعه آمده است:« خداى به توسط شما آغاز كرد»؛ زيرا افق وجودى ائمه معصوم -عليهم السلام- موافق افق مشيت الهى است. همان طور كه خداوند اين معنا را چنين حكايت فرموده است: پس، نزديك و نزديكتر شد، پس به اندازه طول دو كمان يا كمتر بود.
و ائمه معصوم -عليهم السلام- از نظر ولايت متحدند:« آغاز و ميان و انجام ما محمد است، همه محمديم و همه يك نوريم».
و از آن رو كه تمام كتاب در سوره فاتحه است، و فاتحه به اعتبار وجود جمعى در بسم اللَّه الرّحمن الرّحيم، و آن در باى بسم اللَّه، و آن در نقطه زير باء. على -عليه السلام- آن طور كه به وى نسبت دهند فرمود: «نقطه منم»؛ و آمده است كه: «وجود با «باء» پديد آمد و عابد با نقطه زير «باء» از معبود جدا شد».
و خاتمه اين كتاب الهى و اين تصنيف ربانى، عالم طبيعت و جهان ناپايدار حوادث و زمانيات است؛ و اين به حسب قوس نزول است؛ و گر نه كه سرانجام و سرآغاز يكى است؛ زيرا آنچه از آسمان الوهيت فرود آمده، در روزى كه به اندازه هزار سال مى‌شمريم، به سوى او بالا رفته است. در اين وجه خاتميت نبى مكرم و رسول هاشمى مكرم است، كه اوست اول وجود؛ چنانكه وارد شده: «ما پيشى گيرندگانيم كه در پايان آمديم».
و ميان سرآغاز و پايان كتاب الهى، سوره‌ها و آيه‌ها و بابها و فصلهايى هست. پس اگر وجود مطلق و اين تصنيف منظم الهى را با مراتب و منازلى كه دارد، كتاب واحدى به شمار آوريم، هر يك از عوالم كلى، بابى و پاره‌اى از بابها و جزءهاى آن خواهد بود؛ و هر يك از عوالم جزئى، سوره‌اى و فصلى؛ و هر يك از مراتب هر عالم يا هر جزء از اجزاى آن، آيه‌اى و كلمه‌اى خواهد بود؛ و شايد كه قول خداوند تعالى: و از نشانه‌هاى اوست كه شما را از خاك آفريد پس، آن گاه شما بشرهايى هستيد كه در زمين مى‌پراكنيد ...، بدين اعتبار راجع باشد.
و اگر سلسله وجود را كتابهاى بسيار و مصنفات بيشمار بينگاريم، هر عالم، كتابى خواهد بود مستقل كه بابها و آيه‌ها و كلماتى دارد به اعتبار مراتب و انواع و افراد خود؛ و شايد كه قول خداوند تعالى: هيچ تر و خشكى نيست، جز آنكه در كتابى روشنگر هست. ناظر به اين اعتبار باشد.
و اگر هر دو اعتبار را با هم بياميزيم، وجود مطلق، كتابى خواهد بود كه داراى مجلداتى است، هر يك مشتمل بر بابها و فصلها و آيه‌ها و بينه‌ها.
صحیفه امام خمینی
Rouhollah Website is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. <Rouhollah Website/>