جهات صوری را نکند و ملاحظه جهات معنوی را هم بکند. تمام مسائل برای معنویّات است. پیغمبرها هم که آمدند و احکام را منتشر کردند برای این است که تزکیه، بکنند:
مردم را یُزَکّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابْ (1). همه برای این آمدند که مردم را با مبدأ وحی آشنا کنند، سیر إلی الله بدهند، صراط مستقیم، هدایت را به صراط مستقیم بکنند. و ما ایرانیها و مسلمانها علاوه بر اینکه جهاد در راه اسلام می‌کنیم، باید از جهاداکبر هم غافل نباشیم، از جهاد به نفس هم غافل نباشیم که مبدأ همه امور است. و باید این اعیاد را همان طوری که عید می‌دانیم برای مسلمین، و ذخر و شرف می‌دانیم برای پیغمبر اکرم باید ما خودمان مهیا بشویم که برای پیغمبر اکرم، ذخر (2) و شرف باشیم.
طوری عمل بکنیم در مکه، در مدینه، در همه جا و با همه مسلمین در هر جا، طوری رفتار بکنیم که این اسباب شرافت اسلام بشود. اسباب این بشود که مردم بفهمند که اسلام چه جور تربیت می‌خواهد بکند، از تربیت اسلامی مردم ملتفت بشوند که اسلام آمده است برای چی. قرآن شریف آمده است برای چی.
توجه به خدا هدف اساسی انبیا
تمام مسائلی که هست ما می‌خواهیم دست ظالمها را کوتاه کنیم ان شاء الله و می‌خواهیم که قدرتها را سرکوب کنیم و پایشان را از این بلاد مسلمین کوتاه کنیم ان شاء الله. همه اینها مقدّمه این است که یک آرامشی در این بلاد پیدا بشود و دنبال این آرامش یک سیر روحی پیدا بشود، یک هدایت به سوی خدا پیدا بشود. آن چیزی که اساس است سیرالی الله است، توجه به خداست، همه عبادات برای اوست. همه زحمات انبیا از آدم تا خاتم برای این معنا هست که سیرالی الله باشد. شکستن بت نفس که بالاترین بتهاست دنبال او شکستن بتهای دیگر.
بحمدالله امسال در مکه با این تظاهرات عظیم و با این شعارهای کوبنده یک مقداری‌