همچو چیزی پیدا بشود- تا حدودی مؤدب به آداب حکومت اسلامی (1) بوده است و آن الگوی رسول الله بوده است، و چه آنهایی که اصلاً نبوده‌اند، هیچ کدام این حکومتها لیاقت حکومت را نداشته‌اند.
قیام امام علیه معاویه، الگو برای مبارزه با حکام ستمگر
و خود حضرت امیر - سلام الله علیه - قیام کردند بر ضد معاویه؛ در صورتی که معاویه هم تشبث به اسلام داشت و کارهای اسلامی را می‌کرد و شاید اعتقادات اسلامی هم داشته است، شاید؛ شاید هم نداشته. مع ذلک حتی آنهایی که حضرت امیر را به خیال خودشان نصیحت می‌کردند که شما یک مدتی معاویه را بگذارید در حکومت شامات باشد و بعد که پایه حکومت شما قوی شد آن وقت او را رد بکنید، به هیچ یک از این حرفها اعتنا نکردند و حجتشان هم این بود که یک نفر آدمی که برخلاف موازین الهی رفتار می‌کند و ظلم را در بلاد راه می‌اندازد، من حتی برای یک آن هم نمی‌توانم او را حاکم قرار بدهم. بلکه اگر حاکمش قرار می‌دادند این حجت می‌شد بر اینکه نه، می‌شود که یک فاسقی هم از طرف ولی امر حاکم باشد. و حضرت امیر مضایقه کرده از اینکه حتی اگر مصالحی هم آن وقت - مثلاً - بود که اگر پای ایشان محکم می‌شد ممکن بود مثلاً معاویه را کنار بزنند، مع ذلک به خودشان اجازه نمی‌دادند که معاویه را حتی یک روز در سلطنت خودش باقی بگذارند. و این حجتی است بر ما که اگر بتوانیم باید این حکومتهایی [را] که حکومت جوْرند کنار بزنیم و اگر خدای نخواسته نتوانیم، رضایت بر حکومت اینها - ولو یک روز، ولو یک ساعت - این رضایت بر ظلم است، رضایت بر تعدی است، رضایت بر غارتگری مال مردم است؛ و هیچ مسلمی حق ندارد که رضایت بدهد به حکومت ظالمی - ولو یک ساعت. و همه ما مکلفیم که این حکومتهایی که‌روی کار آمده‌اند و برخلاف موازین الهی و موازین قانونی - حتی قانونی خودشان - هستند، همه ما مکلفیم که با آنها مبارزه بکنیم. هرکس به هر مقدار که می‌تواند باید با اینه