سره يتضح لك حقيقة الأمر بقدر الاستعداد، و ينكشف لك ان حقيقة البسملة مختلفة في اوائل السور. بل التسمية تختلف باختلاف الاشخاص، و في شخص واحد باختلاف الحالات و الواردات و المقامات، و تختلف باختلاف المتعلقات؛ و الحمد للَّه اولًا و آخراً و ظاهراً و باطناً. (۱)
- شرح دعاى سحر؛ ص ۸۷- ۹۱*** بايد دانست كه بسم اللَّه در هر سوره به حسب مسلك اهل معرفت، متعلق است به خود آن سوره، نه به «أَسْتَعينُ» يا امثال آن؛ زيرا كه «اسم اللَّه» تمام مشيت است به حسب مقام ظهورى؛ و مقام فيض اقدس است به حسب تجلّى احدى؛ و مقام جمع احدى اسماست به حسب مقام واحديت؛ و جميع عالم است به اعتبار احديّت جمع، كه كَون جامع است و مراتب وجود است در سلسله طوليه صعوديه و نزوليه؛ و هر يك از هويّات عينيه‌

(۱)- و نزول مكرر بسمله، به تنهايى مستلزم آن نيست كه در هر سوره، بسمله خاص همان سوره اراده شود؛ و گر نه لازم خواهد آمد كه در سوره «فاتحه» يكى از دو سوره‌اى را كه بار اول يا بار دوم نازل شد اراده كنيم؛ چه در دو مرتبه‌اى كه اين سوره نازل شد، بسمله آن نيز نازل آمد.
پس ضررى ندارد كه از بسمله سوره‌اى خاص اراده نكنيم؛ و بلكه قصد خواندن يك سوره بخصوص و قرائت بسمله به همين قصد و بعد خواندن سوره‌اى ديگر هم بى‌اشكال است؛ و اين چندگانگى، چيزى جز چندگانگى ارادت نيست كه از عينيت ماهيات خارج است».
و چنين كلامى از ايشان -قدس اللَّه نفسه الزكيه- غريب است؛ چه قائل مورد نظر، تكرار نزول را مايه اختلاف حقيقت بسمله مى‌داند؛ البته قول او كه قصد قرائت آنچه را جبرئيل بر پيامبر -صلى اللَّه عليه و آله- خوانده، لازم شمرده است، درست نيست؛ اما تو حقيقت امر را با توجه به آنچه گذشت، به قدر استعداد درخواهى‌يافت كه حقيقت بسمله در آغاز سوره‌هاى قرآن مختلف است؛ بلكه تسميه با اختلاف شخص اشخاص هم اختلاف مى‌يابد؛ و حتى در مورد شخص واحد، با اختلاف حالات و واردات و مقامات وى مختلف مى‌شود و به اعتبار متعلقات هم اختلاف پيدا مى‌كند؛ و الحمد للَّه أولًا و آخراً و ظاهراً و باطناً.