- » امروز پنجشنبه، 1 آذر 1403
- » پایگاه گسترش آراء و اندیشههای امام خمینی رحمة الله علیه
- » تمامی کتابهای امام خمینی رحمة الله علیه به مرور در سایت قرار خواهد گرفت
صفحه 213
التفصيلي، فى عين العلم الاجمالى فى الحضرة الواحدية. (۱)
كما أنّه تعالى، ذو الرحمة الرحمانية و الرحيمية الفعليتين، و هى تجلى الذات فى ملابس الأفعال ببسط الفيض و كماله على الأعيان، و اظهارها عيناً طبقاً للغاية الكاملة و النظام الأتم؛ و هذا احد الوجوه فى تكرار الرّحمن الرّحيم فى فاتحة الكتاب التدويني، للتطابق بينه و بين الكتاب التكوينى فإن الظاهر عنوان الباطن، و اللفظ و العبارة عبارة عن تجلى المعنى و الحقيقة فى ملابس الأشكال و الاصوات و اكتسائه كسوة القشور الهيئات.
كما أنّه تعالى، ذو الرحمة الرحمانية و الرحيمية الفعليتين، و هى تجلى الذات فى ملابس الأفعال ببسط الفيض و كماله على الأعيان، و اظهارها عيناً طبقاً للغاية الكاملة و النظام الأتم؛ و هذا احد الوجوه فى تكرار الرّحمن الرّحيم فى فاتحة الكتاب التدويني، للتطابق بينه و بين الكتاب التكوينى فإن الظاهر عنوان الباطن، و اللفظ و العبارة عبارة عن تجلى المعنى و الحقيقة فى ملابس الأشكال و الاصوات و اكتسائه كسوة القشور الهيئات.
(۱)- رحمت رحمانى، مقام بسط وجود است و رحمت رحيمى، مقام بسط كمال وجود. پس، وجود با رحمت رحمانى پديدار شد و هر پديده‌اى با رحمت رحيمى، به كمال معنوى و هدايت باطنى خويش مى‌رسد؛ و بدين لحاظ وارد شده است:« اى رحمن در اين سراى، و رحيم در آن سرا»، و« رحمن به همه آفريده‌ها، و رحيم تنها به مؤمنان»، پس با حقيقت رحمانى خويش، وجود را بر ماهيات معدوم و هياكل نيست شونده ارزانى داشته و با حقيقت رحيمى، همه را به راه راست خود رهنمون شده است؛ و ظهور سلطنت رحيميت حق تعالى و طلوع دولت آن در عالم آخرت بيشتر است.
و در برخى آثار آمده است: «اى رحمن در اين و آن سرا، و هم رحيم در اين و آن»؛ و اين بدان اعتبار است كه خداوند، عشق طبيعى را در هر موجودى نهاده و سير به سوى كمال، و گام نهادن رو به مقام شايسته وى را در حيات دنيا و در آخرت، و روز درويدنِ محصول كار بدو واگذارده است؛ و هر كدام را به فعليت و كمال لايق آن رسانيده است؛ اما نفسهاى پاك و ناآلوده را به مقامهاى قرب الهى و كرامتها و باغهايى كه پهناى آنها چون پهناى آسمانهاست؛ و اما نفسهاى باژگونِ درنده و حيوانى و شيطانى را به جهنم و دركات و عقربها و مارهاى آن هر كدام به حسب آنچه كه كِشته است؛ چرا كه نيل به اين مراتب براى نفسهاى واژگون اهريمنى و غير آن كمال است، گرچه نسبت به نفسهاى پاك و مستقيم انسانى، نقص و كاستى است. و اما نظر به طريقه شيخ محيى الدين عربى مسأله رحيميت خداوند در دو عالم روشن است، چه صفت ارحم الراحمين نزد صفت منتقم شفاعت مى‌كند و دولت از آنِ او مى‌شود و منتقم تحت سلطه و فرمانش قرار مى‌گيرد.
و رحمانيت و رحيميت، يا ذاتى است و يا فعلى. پس، خداوند تعالى داراى رحمت رحمانى و رحيميت ذاتى است كه عبارت است از تجلى ذات براى ذات، و ظهور صفات و اسما و لوازم آنها، كه همان اعيان ثابت باشد، به نوع ظهور علمى و كشف تفصيلى در عين علم اجمالى، در حضرت واحديت.
و در برخى آثار آمده است: «اى رحمن در اين و آن سرا، و هم رحيم در اين و آن»؛ و اين بدان اعتبار است كه خداوند، عشق طبيعى را در هر موجودى نهاده و سير به سوى كمال، و گام نهادن رو به مقام شايسته وى را در حيات دنيا و در آخرت، و روز درويدنِ محصول كار بدو واگذارده است؛ و هر كدام را به فعليت و كمال لايق آن رسانيده است؛ اما نفسهاى پاك و ناآلوده را به مقامهاى قرب الهى و كرامتها و باغهايى كه پهناى آنها چون پهناى آسمانهاست؛ و اما نفسهاى باژگونِ درنده و حيوانى و شيطانى را به جهنم و دركات و عقربها و مارهاى آن هر كدام به حسب آنچه كه كِشته است؛ چرا كه نيل به اين مراتب براى نفسهاى واژگون اهريمنى و غير آن كمال است، گرچه نسبت به نفسهاى پاك و مستقيم انسانى، نقص و كاستى است. و اما نظر به طريقه شيخ محيى الدين عربى مسأله رحيميت خداوند در دو عالم روشن است، چه صفت ارحم الراحمين نزد صفت منتقم شفاعت مى‌كند و دولت از آنِ او مى‌شود و منتقم تحت سلطه و فرمانش قرار مى‌گيرد.
و رحمانيت و رحيميت، يا ذاتى است و يا فعلى. پس، خداوند تعالى داراى رحمت رحمانى و رحيميت ذاتى است كه عبارت است از تجلى ذات براى ذات، و ظهور صفات و اسما و لوازم آنها، كه همان اعيان ثابت باشد، به نوع ظهور علمى و كشف تفصيلى در عين علم اجمالى، در حضرت واحديت.
