نماز جمعه و اجتماعات سیاسی در اسلام
شما ملاحظه کنید همین نماز جمعه‌ای که در زمان طاغوت نمی‌شد درست به جا بیاورند، گاهی یواشکی در داخل یک مسجدی نماز را می‌خواندند، در صورتی که وضع نماز جمعه این نبود. وضع نماز جمعه این است که حالا انجام می‌گیرد، و انجام گرفت چند هفته. و مع الأسف آقای طالقانی فوت شدند. و بحمدالله به جای ایشان یک فرد بسیار ارزنده‌ای است؛ مُلّای متعهدی است. و ایشان (1) هم حبسها دیده است زجرها کشیده است، و پخته شده است در این امور. نماز جمعه یک اجتماع سیاسی است، در عین حالی که عبادت است. در خطبه نماز جمعه باید مسائل سیاسی روز طرح بشود؛ گرفتاری مسلمانها طرح بشود. در نماز جماعت هم اینطور است. نماز جماعت هم اجتماع مردم در یک محلی، این برای این است که اینها مطلع بشوند از حال مملکت خودشان؛ مطلع بشوند از حال برادرهای خودشان؛ گرفتاریهاشان را اطلاع پیدا کنند، و رفع بکنند. اجتماع در مکه، آن اجتماع عظیم در جاهای مختلف، هِی اجتماع، اجتماع در مِنی‌ اجتماع در عرفات، اجتماع در مَشْعَر، اجتماع در مکه، اجتماع در مدینه، اجتماع از همه قشرهای ممالک اسلامی، همه مسلمین، کسانی که استطاعت دارند و مشرّف می‌شوند، اینها همه یک امور سیاسی است. هر کدام به مقدار شعاع خودش. یکجا یک شهر است، یک دِه است، جماعاتی که در این شهر و دِه هست مجمع سیاسی است به اندازه خودش. مع الأسف ما استفاده نتوانستیم بکنیم از این اجتماعاتمان. نه از آن اجتماعات بزرگمان؛ و نه از اجتماعات کوچکمان. و این برای این بود که تبلیغات، اسباب این شده بود که مسجدیها را در آن مسجد محصور کرده بود.
اهمیت نقش مساجد
مسجد مرکز تبلیغ است. در صدر اسلام از همین مسجدها جیْشها، ارتشها، راه می‌افتاده، مرکز تبلیغ احکام سیاسی اسلام بوده مسجد. هر وقت یک گرفتاری پیدا