واقع می‌شود آن هم قیام است؛ قیام از خواب، و قیام بعد از بیداری.
نخستین قیام؛ قیام از خواب غفلت
قیام از خواب برای ماها که خواب هستیم و باز بیدار نشدیم. ماها که برای س (1)) 701 (طبیعت بیهوش هستیم؛ در خواب غفلت هستیم؛ و چشم و گوشمان همه‌اش متوجه به عالم طبیعت است. موعظه خدا، به حسب قول این مرد سالک (2)، این است که یک موعظه هست. و آن اینکه بیدار بشوید از این غفلت و از این خوابی که سنگین است. خوابی است که طبیعت غلبه کرده است بر ما و ما را خواب کرده است. اول قدم این است که ما بیدار بشویم و توجه کنیم به اینکه عالم طبیعت چی هست؛ و ما در عالم طبیعت به کجا می‌رویم؟ در سیر هستیم همه، این سیر به کجا منتهی می‌شود؟ این اول قدمی است که برای کسانی که سلوک «الی الله» می‌کنند. اول قدم این است که بیدار بشوند؛ غفلت را کنار بگذارند؛ توجه به معنویات بکنند؛ به ماوراء طبیعت بکنند. این راهِ یک راه طولانی است که ما در اوایلش واقع هستیم؛ و باید سیر بکنیم، و تا آخر سیر بکنیم. اگر در حال غفلت ما را سیر دادند و ما بیدار نشدیم تا وقتی که از عالم طبیعت بیرون رفتیم، ما سعادتمند نیستیم.
چنانچه بیدار [شدیم‌] و راه را یافتیم و آن راهی که خدای تبارک و تعالی فرموده است راه مستقیم است، راه «الی الله» است، ما آن راه را طی کردیم، از انحرافات کناره گرفتیم، توجه به خدا، توجه به احکام خدا کردیم، این راهی که قهراً ما را می‌برند، با قدم اختیار آن مقداری که مربوط به اختیار است طی کردیم، وقتی که از اینجا منتقل شدیم به عالم دیگر، همه آن سعادت، همه آن نور [است‌]. این عالم دار ظلمت است: ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ (3) اگر ما تکلیف خودمان را دانستیم و بیدار شدیم و فهمیدیم که باید سیر کنیم «الی الله»، باید مجاهده کنیم برای خدا، قیام کنیم برای خدا، و در همه ابعادی که هستیم و