هُوَ الْباطِنُ خوب، وقتی دست ماها دادند گفتیم به اینکه هُوَالْمُظْهِرُ (1) لکن مسئله این نیست. اللهُ نُورُالسَّمواتِ وَ الْارْضِ وقتی دست بشر عادی رسیده «منور السموات والارض» معنا کرده، لکن مسئله این نیست. در روایات هم همین‌طور است. ادعیه‌ای که از ائمه اطهار وارد شده است این هم یک سفره‌ای است، پهن شده است برای اینکه همه از آن استفاده کنند، هرکس به مقدار فهمش. و اکثراً چیزهایی است که عامه مردم از آن استفاده می‌کنند و فقراتی در ادعیه هست که فلاسفه از آن استفاده می‌کنند. فقراتی هست که عرفا از آن استفاده می‌کنند. فقراتی هست که خاصه اولیا باید از آن استفاده کنند. همین در دعای عرفه‌ای که حضرت سیدالشهدا - سلام الله علیه - در روز عید خوانده، در روز عرفه خوانده‌اند، این دعا اکثراً چیزهایی است که اکثر بینندگان از آن استفاده می‌کنند، لکن در بین آن یک چیزهای دیگری هست که استفاده از او مشکل است، حتی برای عرفای بزرگ ایَکُونُ لِغَیْرِکَ الظُّهُورْ حتی اینکه مالَیسَ لَکَ این تعبیر غیر از این است که‌ هُوَالْمُظْهِرُ، ایَکُونُ لِغَیْرِکَ الظُّهور مالَیْسَ لَکَ‌ (2) یعنی ظهور همه از توست، ظهور توست مَتی‌ غِبْتَ حَتّی‌ تَحْتاجُ الی‌ دَلیل‌ (3) چه وقت غائب بودی؟ هیچ وقت غائب نبودی، از تو باید استدلال به دیگران بشود، نه از دیگران استدلال به تو، و هکذا. این از نعمت‌های بزرگی است که برای بندگان خدا آمده است، و هرکس به اندازه خودش از او استفاده می‌کند. و بسیاری هم هستند که گمان می‌کنند استفاده کردند، لکن واقع مطلب بسیار مشکل است. یعنی بعضی امور است که تصدیقش آسان است لکن تصورش مشکل. بعضی از مسائل هست که تصور، انسان نمی‌تواند بکند، لکن تصدیقش می‌کند، و مسائل که مال اهل معرفت است از اینجور مسائل هستند، تصدیق می‌شود کرد به اینکه هوالظاهر، لکن تصور هوالظاهر یک تصوری است که بسیار مشکل است، مگر برای آنهایی که خاصه اولیا هستند و عید شریف قربان و اینکه همه را خواستند، فی الناس، فریاد بزن بین ناس که بیایند و بیایند به‌