آزادند که درس بخوانند، آزادند که چه بکنند، این اسمش اختناق است! آنها اختناق را می‌گویند؛ یعنی نمی‌گذارید که زنها به طوری عمل کنند که ملت را فلج کنند. یک قشر جوان، ملت را به واسطه آن بی‌بند و باری که داشتند، فلج می‌کردند؛ یعنی از کار می‌انداختند. هیچ کس دنبال این نبود که یک فعالیت چشمگیری بکند، یک فعالیت اجتماعی بکند. همه دنبال این بودند که صبح که پا می‌شدند که کجا بروند تفریح بکنند، کجا بروند فرض کنید چه بکنند. بازارتان را نگاه کنید! خیابانهاتان را نگاه کنید! حالا وقتی که می‌خواهند تکذیب کنند از ایران، می‌گویند که در آنجا محل تفریح پیدا نمی‌شود - آن تفریحی که آنها می‌خواهند، و الّا محل تفریح هست -، یا زنها حالا دیگر چادر سرشان است. آن وقت به طوری تبلیغ شده بود که زن جرئت نمی‌کرد که به این صورتی که باید درآید، درآید، مخفی درمی‌آمدند. آنهایی که می‌خواستند حفظ کنند خودشان را، یا از خانه در نمی‌آمدند، یا شبی، یک وقتی مخفیانه از این‌ور به جای دیگر می‌رفتند، و هکذا همه جهاتی که ما ملاحظه می‌کنیم.
آمیخته بودن عرفان اسلام با عبادات آن
این حج این چند سال - که امسال هم بحمدالله بهتر بوده است - این باید در دنیا انعکاس پیدا بکند که حج این است. آن که ابراهیم خلیل الله و رسول خدا می‌خواستند این معنا بوده است. آنی که سوره برائت را می‌فرستد در آن جمع می‌خواند، برای همین بوده است که به ما بفهماند که آنجا باید سوره برائت خواند. در عینی که آن وقت که زمان رسول خدا بوده است، این‌طور گرفتاری که الآن مسلمین دارند، این‌طور گرفتاری نداشتند، یک جور دیگری بود. در عین حال قرآن شریف و حدیث به ما تعلیم می‌کند که در حج باید این کارها را کرد. آمیخته است حج و همه عبادات اسلامی، آمیخته به همه ابعاد مختلفه است. و از معجزات انبیا و خصوصاً اسلام این است که عرفانش آمیخته است با عباداتش. اگر انسان، یک نفر آدم که اهل آن مسائل است همین نماز را - آن بُعد عرفانی نماز را - در اذکار و در کارهای دیگرش دنبالش برود، می‌بیند که چه دریای‌