حضرت ابراهیم که این عید منتسب به او هست و بنیانگذار ایثار است، صورت عمل، یک معناست و معنا و محتوای عمل، یک باب دیگر. اینجا صورت عمل هم یک مشکلی است برای حلّش و یک امری است که فوق طاقت نوع بشر است. اما آن چیزی که ابراهیم را ابراهیم می‌کند، مسئله این صورت نیست، مسئله آن سیری است که فرموده است و منتهی به این مسائل شده است.
ابراهیم که به حسب روایات شریفه ما، در آن وقتی که طرف آتش داشت می‌رفت، ملائکه آسمان به او گفتند که حاجت دارید؟ گفت به شماها نه. آن یک باب دیگری از معارف را داشته است. و ما صورت عمل را می‌بینیم و از آن هم اعجاب می‌کنیم و اعجاب‌آور هم هست. لکن آنهایی که اهل معارف الهی هستند، باطن این صورت را ملاحظه می‌کنند. اصل اعمال انبیا مطلقاً به حسب صورت، با اعمال ما به حسب نوع موافق است. آنها نماز می‌خوانند ما هم نماز می‌خوانیم، آنها روزه می‌گیرند ما هم روزه می‌گیریم، آنها حج می‌روند ما هم حج می‌رویم، آنها قربانی می‌کنند ما هم قربانی می‌کنیم، وقوف می‌کنند ما هم وقوف می‌کنیم، این صورت را همه با هم مشترکیم. لکن - تفاوت - آن چیزی که اعمال ما را با آنها متفاوت می‌کند و اعمال انبیا را بعضیها با بعضی دیگر متفاوت می‌کند، آن مغز عمل است. آن چیزی است که آنها از آن مبدأ الهام می‌گیرند و این اعمال را با الهام از آنجا عمل می‌کنند.
مسئله وحی و گرفتن وحی که در انبیا هست - و آنها هم متفاوت هست - یکی از امور مهمی است که انسان تصورش را نمی‌تواند بکند که مسئله چی هست و از چی بوده است.
واسطه، جبرئیل است، جبرئیل چه جور واسطه بوده است؟ آیا پیغمبر نازل کرده است جبرئیل را و به ولایت او نازل شده است؟ با جبرئیل نازل شده است و آن وحی را رسانده است؟ مسائلی که در آن صحبت است.
معنای عید از نظر پیامبران
مسئله قربانی فرزند یک باب است که به حسب البته دید نوع بشر، مسئله مهمی است،