تلاش غرب در بی‌هویت ساختن ملل شرق
مهم برای هر ملتی این است که آن دردهایی که دارد بشناسد و درمان آن درد را، و دنبال او به معالجه بپردازد. دردهایی که در طول تاریخ و بالخصوص از آن وقتی که غربی‌ها راه باز کردند به شرق، و از همه بالاتر در این پنجاه و چند سال حکومت سیاه، برای ملت ما پیش آمده است، و مع الأسف بسیاری از قشرها غافل از آن هستند، و بعضیها هم بطور خیانت آمیز دامن به او می‌زنند. مهم این است که دردی که برای ملت ما پیش آمد و الآن به حال یک مرض، یک مرض مُزْمِن، (1) تقریباً هست، این است که کوشش کرده‌اند غربیها که ما را از خودمان بی‌خود کنند؛ ما را میان تهی کنند؛ به ما این طور بفهمانند، و فهماندند، که خودتان هیچ نیستید، و هر چه هست غرب است و باید رو به غرب بایستید. آتاتورک - در ترکیه من مجسمه او را دیدم - دستش این طور بالا بود. گفتند او دست را بالا گرفته رو به غرب که باید همه چیز ما غربی بشود! یکی از اشخاصی که در زمان رضاشاه و بعد از رضاشاه هم بود و معروف هم بود - حالا من میل ندارم اسمش را ببرم - اولش هم معمّم بود، و بعد هم مُکَلّا، (2) و بعد هم در «سنا» و اینها راه داشت (3) آن هم گفته بود که همه چیز ما باید انگلیسی بشود! این طور نقشه بوده